Sonata de Otoño

Interpretouse onte en Pontevedra a obra Sonata de Otoño, a versión teatral da película de Ingmar Bergman que dirixe José Carlos Plaza. A actriz Marisa Paredes figura como cabeceira de cartel desta obra na que actúan veteranos intérpretes como Nuria Gallardo, Pilar Gil e Chema Muñoz. Pode parecer suficiente para conseguir unha obra maestra contar con bos actores de renome e un bó texto con carga dramática dabondo para emocionar aos espectadores e mesmo arrancarlle algunha que outra bágoa, pero dende o meu punto de vista, de humilde observadora dende unha butaca, tan só podo dicir que non é suficiente, ou que polo menos onte non foi suficiente para min.

Non dubido da forza do texto ,do amplo calado da historia, desgarradora , ás veces cruel e que pretende afondar nas conciencias e removernos por dentro. Non dubido da intelixencia das palabras, da súa forza e carga emotiva. Tampouco poño en dúbida a elección dos actores , o xogo coa luz e coas sombras, nin siquiera o escenario orfo de obxectos , deixando protagonismo absoluto ás voces das personaxes que pretenden mostrar os sentimentos a flor de pel. O que cuestiono é a interpretación que é levada a cabo polos protagonistas da obra.

A peza comeza lenta, cun ritmo monótono que chega a ser tedioso e non consegue crear un ambiente cómodo para o espectador , que se perde na presentación das personaxes , no encuadre espacial e temporarl que nos primeiros minutos se pretende facer . E cando chega ao meollo da cuestión, ao drama que se xenera ao remover a historia de nai e filla, os odios do pasado, as feridas, os erros cometidos e as xustificacións que cada unha aducen nun intento de egoista salvación, o espectador está fóra da escea, fóra dese lugar onde as personaxes se encontran e se poñen un espello para redescubrirse e afrontarse. O texo engancharía entón , o drama podería chegar a conmover, pero o tempo fíxose longo ata chegar a ese momento no que Nuria Gallardo muda o tono da súa voz e parece querer ser xa a personaxe, e non unha simple actriz no escenario recitando un texto.

Marisa Paredes resulta menos crible, diva e algo esperpéntica , parece interpretar a caricatura de Charlotte, pero non a Charlotte. Arrastra a voz, parece que con certa pereza, coma si o drama lle importase un pito, como si o escenario lle sobrase e tivese nese momento mil cousas mellores que facer. E entón o que o espectador ve é unha gran actriz cómica facendo un drama.

Pilar Gil interpreta a unha enferma postrada nunha silla de rodas, que fala de xeito incomprensible e que se convulsiona con certa credibilidade, pero vela de pe entre bastidores, asomando a cabeza xunto cos técnicos , fai que saiamos da historia e tomemos a risa o dramatismo da escea.

En definitiva, a obra faise longa e monótona ao principio, e a carga dramatica que os actores conseguen a medias no epicentro da obra queda eclipasada polo sopor no que os espectadores nos vemos inmersos para entón. O dramatismo supéranos, cóllenos de sorpresa, e a pesar dos esforzos por recuperar o fío da historia e meterse nela de cheo non conseguimos adentrarnos nese espacio íntimo no que se moven nai e fillas sin estar pendientes do reloxo . Non se creou a maxia precisa para evadirnos do mundo e tan só sentir o que Charlotte e Eva sinten. Non sentimos a súa dor nin as súas bágoas. Era unha obra de teatro, remata e saimos á rúa como si nada. O corazón non se nos encolleu nin temos a sensación de que a nosa propia existencia quedou suspendida. Pasou. As veces no teatro suecede a vida, pero onte tan só había actores, e texto ,e focos , e espectadores , e butacas, e aplausos baleiros de emocións contidas.